ولایت مریوان محمدبیگجاف و احمدبیگجاف

<p> چندین سال بود که در ولایت مریوان محمدبیگجاف و احمدبیگجاف به حکم مرحوم والی حکومت داشتند و هیچ اولیای دولت خبر نداشتند. اقدامی که در بروز رویدادهایی نظیر شورش اورامانیها تأثیر داشته است: «بسا معایب این ولایت بود که در این سی سال به عرض نرسانده بودند. 1. علتهای تغییر سیاست ناصرالدینشاه قاجار در برابر حکومت محلی کردستان و تعیین فرهادمیرزا، از شاهزادگان قاجاری، به حکومت این ایالت چه بوده است؟ خوانندهٔ موسیقی کلاسیک ایرانی است که از سالهای ۱۳۰۶ تا سال ۱۳۴۷ در زمینهٔ موسیقی ملی ایران فعالیت داشت. در قرن بیستم، دو تئوری مختلف در مورد فواصل و گامهای موسیقی کلاسیک ایرانی تبیین شد. در زمان صفویه، در تقابل لقب پاشا (پادشاه) که در نظام اداری عثمانی به حاکمان جزء اعطا میشد و برای تحقیر آنان، به مرزداران غربی صفوی لقب سلطان داده شد (سنندجی، 1375: 38؛ سلطانی، 1372: 2/36). هدف شاه صفوی آکادمی ژرف اندیش د که هم در جنگ با عثمانیها از استحکامات هورامان و تفنگچیهای آنجا استفاده کند و هم والیان اردلان را بیشتر در مخمصه قرار دهد تا از صفویان اطاعت کنند؛ زیرا حاکمان هورامان با اوضاع و احوال مرز عثمانی آشنا بودند و گاهی نیز به نواحی زلم و شهرزور حمله میبردند. ﭘﻴﺸﻴﻨﮥ حضور هورامانیها در این ناحیه حتی پیش از صفویه و خاندان اردلان، پیروی آنان از حکومت مرکزی و حساسیتنداشتن آنان که افراد سنیمذهبی بودند به مذهب تشیع صفویان موجب شد دولت صفوی آن حساسیت و نگرانی که دربارﮤ وابستگی والیان اردلان به عثمانیها و بابانهای سلیمانیه داشت، به حکام هورامان نداشته باشند.</p>
<p> موقعیت جغرافیایی و راهبردی هورامان، شاهعباساول را به این فکر انداخت که حاکمان این ناحیه را تقویت کند؛ پس به آنها که پیشازاین عنوان بیگ یا امیر داشتند، لقب سلطان داد4 و آنها را بهصورت حکومتی مستقل در منطقه قرار داد که فقط جوابگوی شاه صفوی بودند. در برخورد با تمامی این ناآرامیها، معتمدالدوله در نقش چهرﮤ پیروز میدان مبارزه، آثار مثبتی از دوران زمامداری خود در کردستان بهجا گذاشت. بسیاری از جهان گردان گنجینه ای از اخبار و اطلاعات بسیار با ارزش از تاریخ اجتماعی و فرهنگی و جغرافیای تاریخی سرزمین هایی را که دیده اند از جمله ایران به صورت سفرنامه ارائه داده اند. شاعران بلندپایهای مانند سعدی و حافظ بسیاری از ابداعات و مضامین او را استقبال و تضمین نمودهاند. همدانی و قطب الدین شیرازی از آن جمله اند . مولانا شرف الدین محمود در اواخر عمر در تبریز کوی چرنداب ساکن بوده وبه سال 930ﻫ.ق به رحمت ایزدی پیوسته ودرهمانجا درحرم شیخ ابراهیم جوینانی دفن شده است. جزئیات لشکرکشی و شیوﮤ معتمدالدوله در طراحی عملیات و کیفیت نیروهای عملکننده در منابع آمده است.</p>
<p> باوجود ایستادگی و اتحاد دو اورامان، ﻧﺘﻴﺠﮥ عملیات پیروزی سپاه قاجار و فتح اورامان لهون بود (مردوخ، 1379: 417و418؛ اعتمادالسلطنه، 1368: 2/1600تا1602). پس از چندی، به شرحی که در گزارشها آمده است، در پی خیانت برخی از افراد محلی­، اورامان تخت نیز فتح شد (مردوخ، 1379: 418). بهدنبال این فتح، دربار قاجار در قالب خلعت شمشیری تماممرصع برای معتمدالدوله فرستاد و حکومت همدان را نیز ﺿﻤﻴﻤﮥ کردستان کرد (اعتمادالسلطنه، 1367: 3/1916؛ دیوان­بیگی، 1382: 64). به پیشنهاد معتمدالدوله، برای سران سپاه و پیشتازان و جانبازان نیز القاب، حمایل، نشان، ترفیع رتبه و اضافه مواجب صادر کردند و به همگی اجازه دادند که به دیار خود برگردند. دولت عثمانی با استفاده از فرصت پیشآمده، یعنی سقوط خاندان اردلان و ناآرامبودن اوضاع اورامان، سعی میکرد با بازتاب اخبار شورش و فشار بر دولت ایران به نفع خود بهرهبرداری کند. الف. سرکوب حکام اورامان: اورامان، درستتر آن هورامان، سرزمینی است که حدِّ فاصل دو کشور ایران و عراق قرار گرفته است. مانی در باب آفرینش می گفت: در آغاز خلقت دو اصل وجود داشته است. در برخی کتب آمده در این منطقه نظامیان و افسران ساسانی با پیمودن مسیر ها وصخره های تند آذنو مورد امتحان قرار گرفته وبه درجه ی سپهبدی می ر آکادمی ژرف اندیش ند و سپس مراسم سوگند مخصوص به جا می آوردنددر زمان امامت امام حسن(ع) پیرو و پشتیبان او بود و اقدام به صلح با معاویه را تأیید کرد. ↑ ««وزیر کشور به احمدینژاد یادداشت داد تا وقت سخنرانی برای حسن خمینی نماند»». همین رفتارها و پیامدهای آن در وضعیت ایالت باعث شد که دولت قاجار برای براندازی حاکمیت خاندان اردلان بر کردستان بهاﻧﮥ لازم را داشته باشد و آن را به اجرا گذارد. فرهادمیرزا (1233تا1305ق/1854تا1888م) از خاندان سلطنتی قاجار و فرزند پانزدهم عباسمیرزا نایبالسلطنه، از شخصیتهای سیاسی و چهرههای علمی و ادبی زماﻧﮥ خود بود. او منظومه ای نیز به نام خود دارد که هم اکنون نسخه ای از آن در کتابخانه ملی پارسی موجود است. خاقانی از سخنگویان قویطبع و بلندفکر و یکی از استادان بزرگ زبان پارسی و در درجهٔ اول از قصیدهسرایان عصر خویش است. ر.ک: همان، ج1، ص16، 45، 48، 54 و 176) همچنین در کتاب تاریخی خود با عنوان خُلاصة الوَفا باخبار دار المصطفى، که دربارة مدینة منوره تألیف شده است، فصلی را به مساجد واقع­شده در راهی که پیامبر9 در ایام حج و غیر آن به سوی مکه میپیموده، اختصاص داده است. لهجه شیرین این مردم باعث شده تا نا خود آگاه از هم صحبتی با آنان لذت ببرید. پس از دورﮤ صفویه، ناﺣﻴﮥ هورامان به دو قسمت تخت و لهون تقسیم شد5 و در عصر قاجار، این منطقه­ در تقسیمات داخلی خود به سه نا ﺣﻴﮥ تخت، لهون و ژاوهرود (رزاب) تقسیم شد6 که از بلوکات مهم تابع والینشین سنندج بودند.</p>