فیلم «رفقای خوب» یک فیلم بسیار زیبای دیگر در ژانر گانگستری

<p> آثار تاریخی بهجای مانده از سلسله اشکانی چه نوع آثاری هستند؟ ۳۰- سرودن منظومه های حماسی و تاریخی از چه دوره ای در ایران رواج و رونق بسیاری یافت؟ افت تاریخی گرگان، با مساحتی بالغ بر ۱۵۰ هکتار سومین بافت با ارزش و دارای سبک معماری پس از یزد واصفهان است و وسیعترین بافت تاریخی شمال ایران است. بنابراین مطالب آشکار میشود که حکومتی با این قدمت در منطقة آرام طبرستان که حتی از ضرب و طعن شمشیر و نیزة اعراب در امان ماند، دارای منابع غنی فرهنگی مانند کتابخانههای کهن بوده است که دسترسی به آن به وسیلة مرزبان که شاهزادهای متین و موقّر است، کار چندان مشکلی به نظر نمیر آکادمی ژرف اندیش ه است؛ اما این سخن یک احتمال است و با توجه به مطالب آینده، تا حدی روشن خواهد شد که اصل کتابی که به مرزبان نامه مشهور است، به همین صورت کل واحد قبل از مرزبان پسر رستم تألیف شده بوده است و اینکه چرا به اسم مرزبان شناخته شده. </p>
<p> در این رساله سخن از فردی به نام یوشت است که از خاندان فریان بوده و برای آناهیتا، صد اسب نر و هزار گاو و ده هزار گوسپند قربانی می کند و از آناهیتا می خواهد که وی را بر «اَخت بداندیش کور دل» پیروز کند و بتواند به نود و نه پرسش وی پاسخ گوید که آناهیتا این خواهش وی را برآورده میکند. برخی از اندیشههای مانی در مرزباننامه نیز قابل پیگیری است؛ مثلاً یکی از اصول آن «به مؤمنان مانوی سفارش میکند که نباید بناهای مخصوص جدا جدا برپا کنند یا مطبخها یا مخزنهای جدا بر پا کنند. 4-1- دربارة «خسرو» -که اسم انوشیروان است- در مرزباننامه حکایات زیادی وجود دارد؛ از 48 حکایت مرزباننامه هشت داستان آن درباره خسرو است. به طوری که مؤلّف قابوس نامه- که از همعصران و خویشان او است- این ادّعا را قطعی تلقّی کرده است، میتواند دلایل چندی داشته باشد. دلیل دیگر ما برای این فرضیه آن است که اگر کتابخانهای با این توصیف فرضی وجود داشت، مؤلف قابوسنامه- که نوة دختری مرزبان بن رستم است- نیز حتماً میتوانست از آن بهره ببرد و در اثر خود از آن استفاده کند. در سبکشناسی دورۀ قاجار معمولاً میزان بهرهمندی اثر از زبان عامیانه، تعداد واژههای فرنگی، تجلیات تمدن غربی، ظهور احوالات اجتماعی و سیاسی و بینش انتقادی مؤلف بررسی میشود و نمیتوان این مقوله را نادیده گرفت که نثر دورۀ قاجار، پایه و اساس نثر فارسی امروزی است. </p>
<p> یکی از مهمترین ویژگیهای درونی این دو اثر که شاهد مهمی بر ادعای ما است، محتوای این دو کتاب است. اگر آنگونه که عنصرالمعالی ادعا کرده که مؤلّف مرزباننامه جدّ مادری او است، چون از یک فرهنگ دینی و قومی و خانوادگی برخاستهاند، باید اتحادی در اسامی و اعلام این دو کتاب به چشم بخورد؛ اما با استقرایی تام میتوان به نتیجهای خلاف این ر آکادمی ژرف اندیش . دوم حکایت شهر بابل که مردم پادشاه خویش را انتخاب میکردند که در صفحه 357 روضهالعقول آمده، ولی در مرزباننامه بدون ذکر نام بابل تمام ویژگیهای حکایت روضة العقول، ذیل حکایت غلام بازرگان در صفحه 104 ذکر شده است. دو حکایت مستقیم را میتوان در این اثر دید که قهرمان یا بهتر بگوییم ضد قهرمان آن دیو است، یکی داستان «دیو گاو پای با دانای دینی» که از صفحه 213 مرزباننامه شروع میشود و دیگر داستانی است که در مرزباننامه با عنوان «آهنگر و مسافر» ذکر شده و در صفحه 143 آمده است که در روضةالعقول به جای مسافر یک شتربان است و در صفحه 53 آن ذکر شده است. در نتیجه همین نفوذ در مردم، راههای درمان نامعقولی وجود داشت به عقیدة ایشان، بیماری از آن پیش میآمد که بر اثر گناهی که مریض مرتکب شده، شیطان به جسم او در میآید به همین ترتیب پایه معالجه بر خواندن عزایم و اوراد و سحر و جادو قرار داشت (دورانت،1381: 304). شباهت این عقیده کهن بینالنهرین و ایرانی باستان با داستان مرزباننامه کاملاً مشهود است؛ دیوی در قالب پسری وارد میشود و او را بیمار میکند، به طوری که همه پزشکان از درمان آن باز میمانند.</p>
<p> 2- این کتاب در عهد انوشیروان یا اندکی پس از آن؛ یعنی بعد از ورود کلیله و دمنه، بنا به درخواست برخی از بزرگان علمی و فرهنگی در پاسخ به کلیله تألیف شده است. نخستین تاریخ های فارسی از قرن هفتم با تشکیل حکومت های اسلامی در شمال هند و اندکی پس از آن در جنوب هند به نگارش درآمد. بعد از اکران سراسری آن، این فیلم در دسته سریالهای کوتاه قرار گرفت و به همین علت شرایط شرکت در مراسم اسکار را نداشت. رفقای خوبی که با ساخت فیلم «رفقای خوب» یک فیلم بسیار زیبای دیگر در ژانر گانگستری به سینمادوستان هدیه دادند. البته حکایت کهن دیگری نیز در ادبیات دینی زرتشتی قبل از اسلام به نام «رساله یوشت فریان و اَخت» وجود دارد که روند داستان شباهت هایی به این داستان مرزبان نامه دارد. ● بخش دوم به تاریخ ایران بعد از اسلام اختصاص دارد. قدمت تاریخی، سازمان سیاسی، مذهب رسمی و سنتهای ملی ازجمله ویژگیهایی بود که بهعقیدﮤ بیلیا ایران باستان را از دیگر قومها و دولتهای مسلمان، نظیر عربها و ترکها، متمایز میکرد (Meserve, 2008: 173). دلبستگی بیلیا به تمدنهای باستانی موجب شد نفرت خود را از عربها هم به علت جنگهای صلیبی و مقابله با مسیحیان و هم به علت فروریختن نظام امپراتوری ایران باستان نشان دهد.</p>